1.9 ปัจจัยของระบบธุรกิจ
การดำเนินธุรกิจต้องอาศัยปัจจัยหลายอย่างรวมกัน จึงจะเกิดกิจกรรมในการประกอบธุรกิจ จะขาดปัจจัยใดปัจจัยหนึ่งไม่ได้ โดยทั่วไปปัจจัยพื้นฐานในการดำเนินธุรกิจมี 4 ประการ (4M) ได้แก่
1 คน (Man)
ถือว่าเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดเพราะธุรกิจต่าง ๆ เกิดขึ้นได้ต้องอาศัยความคิดของคนมีคนเป็นผู้ดำเนินการหรือเป็นผู้จัดการ จึงจะทำให้เกิดกิจกรรมทางธุรกิจหลายรูปแบบ ซึ่งในวงจรธุรกิจ มีคนหลายระดับหลายรูปแบบ ทั้งระดับผู้บริหาร ผู้ใช้แรงงานร่วมกัน
2 เงิน (Money)
เงินทุนเป็นปัจจัยในการดำเนินธุรกิจ ธุรกิจแต่ละประเภทจะใช้เงินลงทุนที่แตกต่างกันตามขนาดของธุรกิจ โดยผู้ประกอบธุรกิจจะต้องวางแผนการใช้เงินลงทุนอย่างคุ้มค่า เพื่อให้ได้รับผลตอบแทนสูงสุด
3 วัสดุหรือวัตถุดิบ (Material)
ในการผลิตสินค้าต้องอาศัยวัตถุดิบในการผลิต ผู้บริหารจึงต้องรู้จักการบริหารวัตถุดิบ ให้มีประสิทธิภาพ เพื่อให้ต้นทุนด้านวัตถุดิบต่ำสุด ส่งผลให้ธุรกิจมีผลกำไร
4 วิธีปฏิบัติงาน (Method)
เป็นวิธีการในการปฏิบัติงานในแต่ละขั้นตอนของการดำเนินธุรกิจ ซึ่งต้องมีการวางแผนและควบคุมเพื่อให้การปฏิบัติงานมีประสิทธิภาพ เกิดความคล่องตัวสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกกิจการ เป้าหมายในการจัดทำธุรกิจของผู้ประกอบธุรกิจ คือ ความต้องการให้ได้มาซึ่งผลกำไรมากที่สุด (Maximized Profits) ดังนั้น จะต้องมุ่งเน้นความสำคัญไปที่กลุ่มเป้าหมายว่า เป็นใครผลิตสินค้าทำให้ผู้บริโภคพอใจ จะต้องคำนึงถึงว่าจะผลิตอย่างไร และต้องหาปัจจัยต่าง ๆ มาประกอบจึงจะทำการผลิตสินค้าหรือบริการได้ ในอดีตนักวิชาการได้กำหนดองค์ประกอบ 4 M’s ปัจจุบันเพิ่มขึ้นเป็น 6 M’s หรืออาจมากกว่านี้ ได้แก่
Money คือ เงินลงทุน ซึ่งแหล่งเงินทุนนั้นจะได้มาจาก 2 แหล่ง คือ จากเจ้าของและจากการกู้ยืม
Manpower คือ แรงงานคนที่จะนำไปใช้ในการผลิตสินค้าและบริการ
Material คือ วัสดุ อุปกรณ์ วัตถุดิบ เครื่องมือ เครื่องจักรต่าง ๆ
Management คือ การจัดการ การวางนโยบาย
Marketing คือ การดำเนินการด้านการตลาดในการจัดจำหน่ายสินค้าและบริการที่ผลิตขึ้นมาให้กับผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมาย
Method คือ การกำหนดหลักเกณฑ์ หรือระเบียบ วิธีการต่าง ๆ ในการดำเนินงานให้เป็นไปตามขั้นตอนที่ดีที่สุดให้มีประสิทธิภาพและธุรกิจจะได้ประสบผลสำเร็จ